هواشناسی: تابستان سال جاری از حد معمول گرم تر خواهد بود - وبلاگ گیت

به گزارش وبلاگ گیت، یک مقام مسئول در سازمان هواشناسی کشور با تاکید بر این که میانه دمای هوای ایران در تابستان سال جاری از شرایط نرمال بیشتر خواهد بود، گفت: در تابستان سال جاری انتظار بارش های ضعیف تر از شرایط نرمال را در اغلب نقاط کشور بخصوص در منطقه ها جنوبی و جنوب شرقی داریم، اما پیش بینی می گردد در فصل تابستان، بارندگی ها در شمال غرب کشور تا حدی از شرایط نرمال بیشتر گردد.

به گزارش ایلنا، احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران سازمان هواشناسی درباره آخرین پیش بینی ها از شرایط جوی، دمای هوا و اندازه بارندگی ها در نقاط مختلف کشورمان در تابستان 1402 شرح داد: بهار امسال میانه دمای هوا در کشور های جنوب و جنوب شرق آسیا به شدت بالا رفت و نسبت به سال های گذشته، یکی از گرم ترین فصول بهار را در نیم کره شمالی زمین بخصوص در این منطقه ها مشاهده کردیم. یکی از علل اصلی این اتفاق، این است که امسال دمای آب اقیانوس آرام از فاز لانینا یعنی فاز سرد، تغییر پیدا نموده و در حال ورود به فاز گرم یعنی ال نینو است.

وی اضافه کرد: تغییر فاز منطقه حاره ای اقیانوس آرام که روی میانه دمای هوای ایران نیز اثر می گذارد، یک بازه زمانی بین 5 تا 7 ساله دارد، به نحوی که در این بازه زمانی، این منطقه یا در فاز گرم قرار گرفته است، یا در فاز خنثی یا این که وارد فاز سرد می گردد. حال توجه به این که در سه سال گذشته، اقیانوس آرام در فاز لانینا قرار داشت، در ماه های اخیر دمای آب افزایش پیدا نموده و اکنون وارد فاز خنثی شده است و به تدریج این دما به طرف ال نینو یا همان فاز گرم حرکت خواهد نمود.

این مقام مسئول در سازمان هواشناسی کشور گفت: در چنین شرایطی معمولا کشور های منطقه حاره ای و جنب حاره، میانگین دمای هوای بالاتری را نسبت به میانه دمای بلندمدت تجربه می نمایند، به نحوی که میانگین دمای هوای این کشور ها در شرایط ال نینو عمدتا بین یک تا 2 درجه از شرایط نرمال (میانه بلندمدت) بیشتر است و حتی به صورت منطقه ای ممکن است اندازه افزایش دما در بعضی کشور ها در دوره های زمانی کوتاه مدت بین 3 تا 5 درجه از شرایط نرمال بیشتر باشد.

نقش مهم وقوع پدیده ال نینو در افزایش دمای هوای ایران

وظیفه با تاکید بر این که تغییر فاز دمای آب اقیانوس آرام و وقوع پدیده ال نینو، نقش مهمی در افزایش میانه دمای هوای کشورمان دارد، گفت: پدیده های ال نینو و لانینا از جمله مهمترین شاخصه های تاثیرگذار بر دمای هوای بسیاری از کشور های دنیا هستند، البته عوامل دیگری نیز بر کاهش یا افزایش میانه دمای هوا در سطح دنیا اثر می گذارند، اما شاخص تغییرات دمایی در آب اقیانوس آرام هم از پیش بینی پذیری بالایی برخوردار است و هم مقیاس بسیار وسیعی را در مقایسه با سایر شاخص ها دارد و به همین علت، یکی از مهمترین شاخص هایی است که برای مدل سازی عددی در پیش بینی های فصلی مورد استفاده قرار می گیرد.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور ادامه داد: انتظار می رود که در ماه های آینده، تغییرات دمایی اقیانوس آرام از فاز خنثی عبور کند و وارد فاز ال نینو یا همان فاز گرم گردد که این تغییر فاز در زمستان امسال به حداکثر بی هنجاری مثبت دمایی خود خواهد رسید. حال هرچقدر که فاز ال نینوی امسال قوی تر باشد، میانه دمای هوای زمستان امسال در بسیاری از کشور ها از جمله در ایران، ارقام بالاتری را نسبت به شرایط نرمال ثبت خواهد نمود.

وی در ادامه گفت: شدت قوی بودن پدیده ال نینو در یک سال، می تواند تاثیر زیادی بر اندازه افزایش دما در بسیاری از کشور ها و طبیعتا میانه دمای هوای دنیا بگذارد؛ همان طور که در سال 2016 که ال نینوی بسیار قوی رخ داد، دمای هوا در نقاط مختلف دنیا ارقام بسیار بالایی را ثبت کرد و سال 2016 گرم ترین سال در میان تمام سال هایی بود که دمای هوا در کره زمین اندازه گیری و ثبت شده است.

گرمایش دنیای به گرم تر شدن هوا در تابستان امسال دامن می زند

وظیفه با بیان این که علاوه بر پدیده ال نینو، روند کلی گرمایش دنیای نیز به بالاتر رفتن دمای هوا نسبت به شرایط نرمال در ماه های آینده دامن خواهد زد، عنوان نمود: پدیده گرمایش دنیای که بر اثر ازدیاد انتشار گاز های گلخانه ای در دهه های اخیر در سراسر دنیا ایجاد شده و تغییرات اقلیمی گسترده ای را به همراه داشته است، باعث شده که در چند سال گذشته حتی در سال هایی که تغییرات دمایی آب اقیانوس آرام در فاز لانینا قرار داشته است، میانه دمای هوای دنیا از میانگین درازمدت بیشتر باشد.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور ادامه داد: در یک دهه اخیر تقریبا هیچ سالی نبوده است که دمای میانه کره زمین از میانگین بلندمدت کمتر بوده باشد، این مساله نشان می دهد که کره زمین به صورت کلی رو به گرم تر شدن حرکت می نماید و بنابراین طبیعی است که در بسیاری از کشور ها از جمله ایران، سال به سال میانه دمای هوا در فصل تابستان نسبت به میانگین درازمدت بالاتر برود.

وی با تاکید بر این که در تابستان امسال نیز گرمایش دنیای حتما به افزایش میانگین دمای هوا در کشورمان دامن خواهد زد، اعلام نمود: در امسال هم با توجه به روند کلی گرمایش دنیای و هم با توجه به تغییر فاز دمایی اقیانوس آرام، انتظار داریم که در بسیاری از نقاط دنیا از جمله ایران، تابستان گرم تری را نسبت به تابستان های معمول داشته باشم و حتما میانه دمای هوا در کشورمان از میانه دمای نرمال در فصل تابستان بیشتر خواهد بود. همان طور که در بهار امسال نیز در کشور های جنوب شرق آسیا و در منطقه های مثل شبه قاره هند و بنگلادش، ثبت دما های بالای کم نظیری را تجربه نموده ایم.

پیش بینی افزایش 1 تا 1.5 درجه ای میانه دمای هوای تابستان نسبت به شرایط نرمال

وظیفه در پاسخ به این سوال که دمای هوای تابستان امسال در ایران به طور میانه چند درجه سانتی گراد از میانگین بلندمدت بیشتر خواهد بود، شرح داد: مدل سازی های که تا کنون درباره دمای هوای منطقه ها مختلف کشور در فصل تابستان صورت گرفته است، مثل پیش بینی های روزانه نیست که به صورت دقیق از همین حالا بتوان گفت دمای هوای تابستان امسال دقیقا چند درجه از میانگین بلندمدت بیشتر خواهد بود، اما در این که تابستان امسال میانه دمای هوای کشور حتما از شرایط نرمال گرم تر خواهد بود، هیچ شکی وجود ندارد.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور ادامه داد: با توجه به شرایط اقلیمی ایران می توان گفت که تابستان های کشورمان معمولا گرم و خشک است، بنابراین وقتی انتظار می رود تابستانی که در پیش داریم، از شرایط نرمال هم گرم تر باشد، به صورت تقریبی هم می توان انتظار داشت که میانه دمای هوای ایران در تابستان امسال حدود یک تا 1.5 درجه و حتی در منطقه ها شمال شرق کشور تا 2 درجه سانتی گراد نسبت به میانه درازمدت یا همان شرایط نرمال بالاتر باشد.

وی در ادامه گفت: در تابستان هایی که میانه دمای هوا از شرایط نرمال بالاتر است، انتظار می رود که در اغلب روز ها کمینه دمایی ثبت شده در طول روز از میانگین بلندمدت برای کمینه دمایی آن روز بیشتر باشد، یعنی ممکن است که بیشینه های دمایی در طول روز های تابستان چندان نسبت به شرایط نرمال تغییر ننمایند، اما با توجه به این که کمینه های دمایی اعداد بالاتری را از شرایط نرمال ثبت خواهند کرد، انتظار می رود میانه دمای روزانه در سطح کشور در طول تابستان امسال از حد معمول بیشتر باشد.

میانه دمای هوای ایران در اغلب سال های اخیر از شرایط نرمال بیشتر بوده است

وظیفه با تاکید بر این که وقوع تغییرات اقلیمی باعث شده است که میانه دمای هوای ایران در اغلب سال های اخیر از شرایط نرمال بیشتر باشد، عنوان نمود: وقتی دمای هوا از حد معمول بالاتر برود، طبیعتا شدت تبخیر و تعرق نیز بیشتر می گردد و در نتیجه احتمال از دست رفتن منابع آب های سطحی هم افزایش می یابد، به نحوی که برآورد شده است که هر یک درجه افزایش میانه دمای هوا، به اندازه حدود 6 درصد پتانسیل تبخیر و تعرق را افزایش می دهد؛ به عبارت دیگر، به ازای هر یک درجه سانتی گراد افزایش میانه دمای هوای کشور، اندازه تبخیر آب رودخانه ها، سدها، تالاب ها و ... به اندازه 6 درصد بیشتر می گردد و شدت تعرق گیاهان نیز تقریبا به همین اندازه افزایش پیدا می نماید که خود این مساله هم احتمال کاهش پوشش گیاهی در مراتع را افزایش می دهد و هم احتیاج کشاورزان را به آبیاری محصولاتشان بیشتر می نماید.

وی در ادامه تاکید نمود: در چنین شرایطی اگر تابستانی را پیش رو داشته باشیم که میانه دمای هوا در آن حدود 1.5 درجه سانتی گراد از شرایط نرمال بیشتر باشد، این مساله منجر به افزایش نزدیک به 10 درصدی تبخیر آب های سطحی و تعرق در گیاهان خواهد شد که خود این می تواند، اندازه دسترسی به آب را کمتر کند.

وظیفه درباره آخرین پیش بینی ها از شرایط بارندگی در تابستان امسال نیز گفت: معمولا در سال هایی که پدیده ال نینو رخ می دهد، سامانه مونسون هند در فصل تابستان ضعیف عمل می نماید و بخش های شمالی و غربی شبه قاره هند تا حدی دچار خشکسالی می گردد.

در چنین شرایطی، بارندگی ها در جنوب شرق ایران، جنوب پاکستان و غرب هند پایین تر از حد نرمال خواهد بود، البته این طور نیست که در تمام سال هایی که پدیده ال نینو اتفاق افتاده است، شدت بارندگی ها در این منطقه ها نیز کمتر شده باشد، اما براساس تجارب سنوات گذشته می توان گفت معمولا در سال هایی که با این پدیده روبرو بوده ایم، اندازه بارش در شبه قاره هند ضعیف تر از نرمال بوده است و به همین علت، انتظار داریم که در تابستان امسال نیز اندازه بارندگی ها از شرایط نرمال کمتر باشد.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور ادامه داد: با توجه به این که در تابستان سال گذشته فعالیت سامانه مونسون تاثیر خود را بر ایران هم گذاشت و شاهد وقوع باران های سیل آسا در نقاط مختلف کشور بودیم، تابستان امسال حتما اندازه بارندگی ها نسبت به سال قبل بسیار کمتر خواهد بود؛ بخصوص که تابستان سال گذشته اساسا شرایط استثنایی در اندازه بارش ها در نقاط مختلف کشور رخ داد و از این نظر در صد سال گذشته چنین تابستانی را نداشتیم و بارش های تابستانه پارسال باعث وقوع سیل در بسیاری از نقاط پاکستان و بعضی نقاط ایران بخصوص منطقه ها جنوب شرقی کشورمان شد.

وی در ادامه اعلام نمود: برای امسال انتظار نداریم که بارندگی های شدید سال گذشته در فصل تابستان تکرار گردد، چون انتظار می رود که سامانه مونسون ضعیف عمل کند و ضعف این سامانه نیز باعث می گردد که جریان های شرقی که رطوبت را از سمت جنوب به ایران می آورند، از حد معمول ضعیف تر باشند، بنابراین در تابستان امسال انتظار بارش های ضعیف تر از شرایط نرمال را در اغلب منطقه ها کشور بخصوص در منطقه ها جنوبی و جنوب شرقی داریم، اما پیش بینی می گردد در فصل تابستان، بارندگی ها در شمال غرب کشور تا حدی از شرایط نرمال بیشتر گردد.

جزئیات پیش بینی ها از وقوع بارندگی های تابستانه در منطقه ها مختلف ایران

وظیفه با تاکید بر این که به صورت معمول در فصل تابستان در اغلب نقاط ایران انتظار زیادی برای وقوع بارندگی وجود ندارد، گفت: در کشورمان معمولا تابستان ها به صورت گرم و خشک پیش می رود و در امسال نیز انتظار می رود که بسیاری از شهر ها در طول این فصل تقریبا هیچ گونه بارندگی را تجربه ننمایند. معمولا در فصل تابستان هر سال، منطقه ها جنوب شرق کشور بخصوص نیمه جنوبی سیستان و بلوچستان به همراه منطقه ها شرقی استان هرمزگان، جنوب شرق استان کرمان و جنوب شرق استان فارس عمده منطقه های در سطح کشورمان هستند که باران دریافت می نمایند.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور ادامه داد: در تابستان ها معمولا از اواسط مرداد به بعد نفوذ جریان های شمالی به کشورمان باعث وقوع بارش هایی در شمال آذربایجان های شرقی و غربی و استان اردبیل و بعلاوه استان های ساحلی دریای خزر می گردد. البته به ندرت پیش می آید که در فصل تابستان ورود جریان های بارشی از غرب کشور در کنار رطوبتی که از سمت جنوب وارد کشورمان می گردد، وقوع بارندگی هایی در بعضی منطقه ها مرکزی کشور از جمله استان اصفهان یا تهران را به همراه داشته باشد.

وی در سرانجام توضیح داد: تابستان به صورت کلی فصل بارندگی در ایران محسوب نمی گردد، مگر شرایط استثنایی مانند آنچه در سال گذشته مشاهده کردیم. جز در نیمه دوم تابستان در نوار شمالی و شمال غرب کشور و طول فصل تابستان در منطقه ها جنوب شرق و تا حدی جنوب کشور نباید انتظار بارندگی در دیگر نقاط کشورمان را داشته باشیم. البته با توجه به تغییر فاز دمایی آب اقیانوس آرام از لانینا به ال نینو، انتظار داریم که بارندگی ها در جنوب شرق کشورمان در تابستان امسال حتی از شرایط معمول نیز ضعیف تر گردد.