پشت پرده مسمومیت با قارچ های سمی - وبلاگ گیت

به گزارش وبلاگ گیت، این اولین باری نیست که قارچ ها سر از خبر ها بیرون آورده اند، این عادت هر بهار آنهاست، همان زمان که قارچ های سمی خیلی موذیانه به سبد غذای مردم راه پیدا می کنند و خیلی ها را مسموم و خیلی ها را هم تا مرز مرگ پیش می برند.

به گزارش شهفرایند، این موضوع را مدیرکل دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده های سلامت محور سازمان غذا و دارو نیز چند روز پیش تاکید کرد و خبر داد که امسال هم در این فصل از سال باید مراقب قارچ های سمی بود.

نوشین محمد حسینی، مدیرکل دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده های سلامت محور سازمان غذا و دارو تاکید می کند که از سال1397 تا نیمه نخست سال1400، بیش از 5هزار مورد از مسمومیت ها به دلیل مصرف قارچ های سمی و خودرو گزارش شده است.

به اعتقاد این کارشناس حوزه تغذیه در فصل بهار شرایط برای رشد قارچ های خودرو مهیا می شود که این مسأله باعث می شود این قارچ ها که از نظر ظاهری هیچ تفاوتی با قارچ های معمولی و خوراکی ندارند، کاملا سهوی به سبد غذایی مردم وارد شوند و موجی از مسمومیت را در مردم ایجاد کنند.

بر اساس آمار به دست آمده از دانشگاه های علوم پزشکی کشور در سال1396 افزون بر 1540 مورد مراجعه به بیمارستان در اثر مسمومیت با قارچ های خودرو و سمی گزارش شده است. این آمار از سال1397 تا 1399 به ترتیب افزون بر 1726 نفر، 365 نفر و 722 نفر بوده و در نیمه نخست سال 1400 تعداد 828 مورد مراجعه به بیمارستان بر اثر مسمومیت با قارچ های خودرو و سمی گزارش شده که نشان دهنده تعداد بالای قربانیان و شایع بودن این مسمومیت در کشور است.

تجربه نشان داده است که این قارچ های خوراکی و سمی می تواند منجر به مرگ، نارسایی کبد و بستری شدن بسیاری از هموطنان مان شود.

قارچ های خطرناک

رئیس انجمن پرورش دهندگان قارچ های خوراکی گفت: با اشاره به اینکه هر سال بهار این قارچ ها به صورت خودرو در کنار درختان دیده می شود، می گوید: بر اساس آمار ها در پنج سال اخیر نزدیک به 6 هزار مورد مسمومیت با قارچ های سمی گزارش شده است. این قارچ ها در منطقه ها کوهستانی و پایه های کوهستان خصوصا در منطقه های که آلودگی آب وجود دارد، رشد می کنند. این قارچ ها در مکان هایی که آب راکد بوده و لجنزار به وجود آمده است، به خوبی رشد می کنند. به دلیل محیطی که این قارچ ها در آن رشد می کنند، سمی می شوند. یکی از عوامل رشد قارچ آب است.

رجبی تاکید می کند که به دلیل عدم شناخت مردم محلی و رهگذران نسبت به این قارچ ها متاسفانه آن ها چیده شده و به صورت فله به فروش می فرایند.

اگر دقت کرده باشید در استان هایی مانند مازندران، گیلان و شیراز فروش قارچ های فله به وفور دیده می شود که می تواند به معنای انتقال مسمومیت به مردم باشد.

او به تفاوت قارچ های خوراکی و سمی اشاره می کند و می گوید: قارچ های شرکتی، چون در آزمایشگاه ها بذرشان اصلاح شده است، هیچ مسئله ای ندارند و باعث مسمومیت نمی شوند. افراد می توانند بدون نگرانی از این قارچ ها استفاده کنند.

رجبی اضافه می کند که با افزایش تعداد مسموم شدگان در سطح کشور احتمال این موضوع نیز وجود دارد که افراد در منطقه ها مختلف برای کسب درآمد با چیدن این قارچ ها بدون اطلاع از سمی بدون آن ها با عرضه در بازارچه های محلی باعث مسمومیت تعداد زیادی از مردم شده باشند، اما قارچ های پرورشی تولیدشده در کارخانجات به دلیل انجام آزمایشات مختلف بر روی آن ها مسئله ای ندارد و قارچ های دکمه ای بسته بندی لیبل دار، سلامت شان تایید شده است.

قارچ هایی شبیه قارچ های خوراکی

او با تاکید بر اینکه این قارچ ها از نظر شکلی به قارچ های تولیدی کاملا شبیه است، ادامه می دهد که بهتر است در این روز ها کمتر از قارچ فله استفاده کنید و تا جایی که ممکن است از قارچ های بسته بندی شده استفاده شود تا خطری شما را تهدید نکند. اگر هم از قارچ های فله استفاده می کنید، حتما آن را از فروشگاه های معتبر خریداری کنید، به صورت بنر آماده و اطلاع رسانی می شود. زیرا باید به این نکته توجه کرد که شناسایی انواع خوراکی قارچ از انواع سمی تنها براساس خصوصیات ظاهری مانند شکل، رنگ، بو، قوام و مزه مشکل بوده و تنها از طریق متخصصان و کارشناسان مجرب قارچ شناسی و گیاه شناسی امکان پذیر است؛ بنابراین به توصیه های برخی از افراد در تشخیص انواع سمی از انواع خوراکی قارچ توجه نکنید. در عین حال، مصرف قارچ ها از طریق پرندگان و سایر جانوران اهلی و وحشی، نشان دهنده غیرسمی بودن قارچ برای انسان نیست. برخی از روش ها و معیار های سنتی مانند تغییر رنگ قاشق نقره در اثر تماس با قارچ یا وجود حشرات در اطراف قارچ و محل رویش قارچ معیار علمی و صحیحی برای تشخیص سمی نبودن قارچ در همه موارد نیست. برخی از سموم موجود در قارچ های سمی، مقاوم به گرما بوده و فرآیند های آماده سازی غذا مانند کباب کردن، آب پز کردن، سرخ کردن و بخارپزکردن قادر به تخریب کامل مواد سمی موجود در آن نیستند.

علائم ابتلا به قارچ را بشناسید

دکتر محمدرضا احمدی، پزشک در گفتگو با شهفرایند تاکید می کند که بیش از 5 هزار نوع قارچ داریم که تنها 100 نوع آن ها سمی است. قارچ های سمی بیشتر به عنوان محرک دستگاه گوارش عمل می کنند. علایم ظاهری مسمومیت با قارچ درد شکمی، تهوع، استفراغ و اسهال است که در بیشتر افراد این علایم بعد از 24 ساعت برطرف می شود. فردی که با قارچ مسموم می شود، احساس گیجی می کند و بین حرکات اجزای بدنش ناهماهنگی وجود دارد. تشنج، توهم، اسپاسم عضله و گشادشدن مردمک چشم از دیگر علایمی است که فرد مسموم با آن برخورد می کند. فردی که با قارچ مسموم می شود مدام عرق می ریزد، ریزش اشک دارد، تاری دید و کاهش فشار خون را تجربه می کند.

هر چند که باید به این نکته اشاره کرد که استفراغ و اسهال به صورت تاخیری 5 تا 12 ساعت پس از مصرف قارچ های خودرو، بروز می کند. در این صورت باید هر چه سریع تر بیمار به مرکز درمانی تخصصی مسمومیت ها منتقل شود. در مواردی که علایم گوارشی به صورت تاخیری با فاصله بیش از 6 ساعت از مصرف قارچ خودرو رخ دهد، این دسته از قارچ ها سمیت به مراتب بیشتری دارند و در سال های گذشته منجر به نارسایی حاد کبدی و مرگ تعدادی از هموطنان مان شده اند.

این پزشک به این نکته اشاره می کند که انتقال سریع بیمار مسموم به یک مرکز درمانی تخصصی مسمومیت ها امکان درمان موفقیت آمیز را افزایش می دهد و هرگونه تاخیر در این امر سبب افزایش احتمال شکست درمان و حتی مرگ بیمار می شود؛ بنابراین با مشاهده علایم و نشانه های بالینی اولیه به ویژه از نوع تاخیری در فردی با سابقه مصرف خوراکی قارچ خودرو، از هرگونه خوددرمانی و درمان علامتی پرهیز کرده و بیمار را در اسرع وقت به بیمارستان منتقل کنید. در صورت امکان، نمونه باقیمانده قارچ مصرف شده از طریق بیمار را برای شناسایی کادر پزشکی در بیمارستان به همراه داشته باشید.

قارچ های خوشمزه، اما خطرناک

محمد زمانی سم شناس می گوید: زمان رویش این قارچ ها معمولا دو هفته اول اردیبهشت ماه است و مشتری خودش را دارد. بیشتر این قارچ ها به نام قارچ کوهی به فروش می رسد.

این سم شناس با تاکید بر اینکه قارچ های کوهستانی عمدتا سالم هستند، اضافه نمود: قارچ هایی که ما به عنوان قارچ کوهستانی می شناسیم، عمدتا سالم هستند و بسیاری از افراد محلی هر ساله آن ها را می چینند و مصرف می کنند، اما متاسفانه در میان آن ها قارچ های سمی نیز رشد پیدا می کنند که به دلیل شباهت شان به قارچ های سفید دکمه ای آن ها هم میان قارچ های دیگر چیده می شوند و به فروش می رسند.

این متخصص سم شناسی شرح داد: طبق آمار ها مسمومیت با قارچ در جا های مختلف دنیا رخ می دهد. بر همین اساس در کشور آمریکا از هر 100هزار نفر پنج نفر حتما با قارچ مسموم و دچار استفراغ و تهوع می شوند و دلیل آن هم مرطوب بودن زیاد هواست. این قارچ ها ممکن است در هر جایی رشد کنند؛ حتی کنار باغچه خانه ها در شهر های گرم و خشک نیز در صورتی که بارندگی داشته باشیم، این قارچ ها به صورت خودرو ممکن است رشد کنند.

او با اشاره به اینکه باد نیز در گسترده شدن این قارچ ها تاثیرگذار است، ادامه می دهد: باد و باران سبب توسعه هاگ این قارچ های سمی می شود و یکی از دلایلی که سبب شده است دامنه این قارچ ها تا مرکز کشور کشیده شود نیز انتقال هاک آن از طریق باد و باران است.

زمانی با اشاره به اینکه این قارچ ها قابل شناسایی نیستند و نمی توان آن را با سایر قارچ ها تفکیک کرد، می گوید: قارچ های کوهستانی به شدت خوشمزه هستند و به همین دلیل مشتری آن ها خصوصا در نقاط غرب کشور بیشتر است؛ از این رو توصیه می شود که به هیچ عنوان از قارچ های وحشی استفاده نکنید، زیرا نمی توان این قارچ ها را تشخیص داد و ممکن است هر قارچ کوهی سمی باشد.

او اضافه می کند: این قارچ های سمی از نوع قارچ هایی به نام آمانیتاست. این نوع قارچ گونه های مختلفی دارد و از جنس همین قارچ های قرمز نقطه نقطه ای است که بیشتر در کارتون ها نشان می دهند و کاملا کشنده است و در میان انواع آن یک نوع سفید آن هم وجود دارد که هیچ تفاوت ظاهری با قارچ های سفید دکمه ای ندارد و همان سم را دارد.

این متخصص در ادامه می افزاید: اسهال شدید، استفراغ، سردرد و دل درد از علایم اولیه ورود سم این قارچ ها به بدن بوده و ممکن است با علایم عصبی نیز همراه شود، اما مصرف کننده این قارچ ها یک روز بعد حال شان خوب می شود و بعد از دو روز علایم شدید مسائل کبد در آن ها بروز می کند.