امکان حیات در زهره فراهم است؟ - وبلاگ گیت

به گزارش وبلاگ گیت، زومیت نوشت: پژوهشی نو، یافته سال 2020 مبنی بر کشف فسفین شیمیایی را زیرسؤال می برد. فسفین یکی از شاخص های بالقوه زیستی برای حیات فرازمینی در جو زهره است.

مطالعه ای جنجالی در سال 2020 ادعای کشف فسفین را در جو جهنمی زهره عنوان کرد. وجود این ماده شیمیایی می توانست نشانه ای از وجود حیات فرازمینی در این سیاره باشد؛ اما پژوهشی تازه، این یافته را زیر سؤال برده است.

در سال 2020، گروهی از پژوهشگرها براساس داده های گردآوری شده از فضاپیمای آکاتسوکی سازمان فضایی ژاپن که از سال 2015 در مدار زهره واقع شده است، از کشف فسفین در جو این سیاره خبر دادند. در زمین، فسفین با تجزیه مواد زیستی در جو زمین آزاد می گردد. ادعای کشف فسفین در جو زهره جرقه ای برای نظریه های احتمال وجود حیات فرازمینی در این سیاره همسایه بود.

بعلاوه داده های جمع آوری شده از کاوشگر پایونیر 13 ناسا در سال 1978، تأییدی برای این کشف بودند. بااین حال جامعه نجوم نسبت به این یافته ها مشکوک بود. براساس پژوهشی تازه که 21 اکتبر در مجله Geophysical Research Letters منتشر شد، پژوهشگرها از رصدخانه استراتوسفری نجوم فروسرخ (SOFIA) برای آنالیز جو زهره استفاده کردند. سوفیا حاصل همکاری مشترک سازمان فضایی آلمان و ناسا است.

براساس یافته های تازه، بعید است گاز فسفین در جو زهره وجود داشته باشد و حتی اگر وجود داشت، تراکم بسیار پایین آن که به بیش از 0.8 بخش در میلیارد نمی رسد، برای اثبات وجود حیات فرازمینی ناکافی بود. سوفیا که به تازگی بازنشسته شد، نسخه ای اصلاح شده از یک هواپیمای بوئینگ 747اس پی بود که تلسکوپ فروسرخی را با خود حمل می کرد. این تلسکوپ از در بزرگی در کنار هواپیما به بیرون نگاه می کرد. هواپیما در دومین لایه جو زمین در ارتفاع 12 تا 50 کیلومتری از سطح زمین پرواز می کرد و به سوفیا امکان می داد جو سیاره های دیگر منظومه شمسی را بدون تداخل مواد شیمیایی جو زمین آنالیز کند.

رصدخانه سوفیا در آسمان. یک تلسکوپ بزرگ فروسرخ در کنار هواپیما به کیهان نگاه می نماید.

چندین ماه طول کشید تا پژوهشگرها بتوانند به منظره خوبی از جو زهره برسند زیرا سوفیا فرصت محدودی برای تمرکز بر این سیاره داشت. سوفیا برای آنالیز جو زهره، باید در طی 30 دقیقه پیش از غروب آفتاب فعال می شد تا با نور شدید خورشید روبه رو نگردد و زهره هم باید در جهت گیری دقیقی نسبت به زمین قرار می گرفت. به گفته مارتین کوردینر، مؤلف ارشد پژوهش و اخترفیزیک دان مرکز پرواز فضایی گدارد ناسا: نباید نور خورشید به صورت تصادفی با ابزارهای تلسکوپ برخورد کند. برای چنین رصدهای حساسی باید تا جایی که می توان از خورشید اجتناب کرد.

پژوهش تازه اولین پژوهشی نیست که در جستجوی فسفین در جو زهره ناکام می ماند. پژوهش های دیگری هم کوشش کردند نتیجه پژوهش سال 2020 را تکرار نمایند؛ اما یافته های تازه به لطف انبوه داده های جمع آوری شده از سوفیا، قطعی ترین یافته های موجود هستند و وجود حیات فرازمینی در سیاره زهره را رد می نمایند.

حتی اگر ردهایی از فسفین در زهره وجود داشته باشد، احتمالاً منشأ آن ها برخورد رعد و برق یا فعالیت آتشفشانی است. تا مدت ها تصور می شد سیاره زهره به علت شباهت موقعیت و میزان با زمین، پتانسیل رشد حیات فرازمینی را داشته باشد؛ اما پژوهش های تازه نشان می دهند این سیاره برای شکل های مختلف حیات فرازمینی مناسب نیست.

پژوهش دیگری از جو زهره در سال 2021 به این نتیجه رسید که تقریباً هیچ بخار آبی در ابرهای زهره وجود ندارد یعنی سطح زهره احتمالاً برای پشتیبانی از حیات میکروبی بسیار خشک است؛ بنابراین بهتر است پژوهشگرها جستجوی حیات فرازمینی را به اهداف دیگر منظومه شمسی مثل قمرهای انسلادوس و تایتان زحل یا قمر اروپای مشتری معطوف نمایند.

227227