روش هایی ساده برای خشک کردن میوه در خانه
به گزارش وبلاگ گیت، شاید برای شما پیش آمده باشد که در یک فصل خاص از سال هوس خوردن میوه هایی را کنید که در فصل دیگر می رسند. در واقع انسان از گذشته های بسیار دور این دغدغه ها را داشته است و برای همین راه های مختلفی برای نگهداری میوه ها در طولانی مدت و همانند خشک کردن آن ها را ابداع نموده است. میوه های خشک یکی از راه های بهره مندی و لذت بردن همیشگی از میوه هاست؛ اما میوه های خشک نیز به مقدار میوه های تازه مفید هستند؟ چگونه می توان به روش هایی ساده میوه ها را در خانه خشک کرد؟ برای یافتن پاسخ این سوالات با ما همراه شوید تا ساده ترین شیوه های خانگی خشک کردن میوه ها را به شما آموزش بدهیم.
چرا میوه ها را خشک می کنیم؟
به گزارش وبلاگ گیت، انسان از گذشته های دور برای حفظ امنیت غذایی خود راه های مختلفی را برای نگهداری از آن ها به کار برده است. یکی از این راه ها خشک کردن مواد غذایی است که ازجمله روش های حفظ و نگهداری طولانی مدت محصولات خوراکی به خصوص میوه ها به شمار می رود. انسان از همان شروع دریافته بود که میوه ها به واسطه خاصیت هایی که دارند، در حفظ سلامتی او نقش بسیار به سزایی دارند؛ اما به تجربه دریافته بود که نگهداری از این مواد غذایی برای طولانی مدت امکان پذیر نیست و این مواد فسادپذیر به سرعت از بین می روند. در واقع علت این فسادپذیری زودهنگام آب موجود در میوه هاست که زمینه رشد و نمو میکروارگانیسم ها را فراهم نموده است.
در صورتی که بتوان این آب را از میوه ها گرفت، می توان امیدوار بود که میوه ها را برای مدت طولانی نگهداری کرد. به این صورت خشک کردن به عنوان یکی از راه های نگهداری طولانی مدت میوه ها از گذشته های دور تا به امروز مورد استفاده نهاده شد. به طور کلی ما به دلایل زیر میوه ها را خشک می کنیم:
1. نگهداری طولانی مدت: میوه های خشک شده به علت فقدان آب برای مدت طولانی تری بدون خراب شدن، سالم و قابل مصرف باقی می مانند.
2. امکان استفاده دائم از میوه ها: میوه ها معمولا برای فصلی خاص هستند و نمی توان به طور همیشگی از آن ها استفاده کرد. با خشک کردن آن ها می توان در هر فصلی از میوه ها بهره برد.
آیا میوه خشک فایده ای هم دارد؟
در نگاه اول ممکن است اطلاعات درباره میوه خشک و فواید آن کمی متناقض به نظر برسد؛ اما باید گفت که به طور طبیعی میوه در فرآیند خشک شدن دچار تغییراتی می گردد که آن را از حالت اولیه خود خارج می نماید. این فرآیند تغییر ممکن است بعضی خواص میوه را از آن بگیرد. برای مثال ویتامین C موجود در میوه ها به علت از دست دادن آب از میان می رود؛ اما ویتامین های A، B و املاح معدنی مانند کلسیم، فسفر، پتاسیم و منگنز آن حفظ می گردد و تخریب نمی شوند.
بعلاوه میوه خشک از نظر کالری زایی با انواع تازه آن فرقی ندارد. البته به جهت آن که میوه های خشک کم حجم و خوش خوراک هستند، معده قادر است حجم زیادتری از آن را بپذیرد و بر این اساس انرژی، قند و بعلاوه مواد مغذی بیش تری وارد بدن می گردد.
بعضی از فواید میوه های خشک عبارت اند از:
1. دارا بودن مقادیر بالای مواد مغذی: از نظر وزن میوه های خشک حاوی 3.5 برابر فیبر، ویتامین و مواد معدنی (به جز ویتامین C و اسید فولیک) نسبت به میوه های تازه هستند؛ بنابراین یک وعده می تواند درصد زیادی احتیاج روزانه به بسیاری از ویتامین ها و مواد معدنی را فراهم کند. بعلاوه میوه های خشک شامل مقدار زیادی فیبر و یک منبع بزرگ از آنتی اکسیدان ها به خصوص پلی فنول هستند.
2. وزن و حجم پایین: میوه های خشک شده به طور طبیعی حجم و وزنی به مراتب کم تر از میوه های تازه دارند و به همین علت حمل و نگهداری آن ها بسیار ساده است.
3. پیشگیری و مدیریت طبیعی دیابت: با وجود این که میوه های خشک قند زیادی دارند، در پیشگیری از دیابت و بهبود علائم آن یاری می نمایند. در مقاله ای که در سال 2017 در ژورنال تغذیه به چاپ رسید، متخصصان تغذیه ثابت کردند که مغز ها و میوه های خشک فواید زیادی برای دیابت دارند. محققان دریافتند کسانی که میوه خشک مصرف می نمایند، مواد مغذی بیش تری دریافت می نمایند، وزن کم تری دارند و خطر ابتلا به دیابت در آن ها کاهش می یابد. از طرفی بعضی از آنتی اکسیدان های موجود در انگور و دیگر میوه های خشک قادرند ترشح انسولین را بهبود ببخشند و از لوزالمعده در برابر التهاب و استرس اکسیداتیو محافظت نمایند.
4. پیشگیری از افسردگی و اضطراب: براساس تحقیقی که در سال 2016 در ژورنال بیولوژی ترکیه چاپ شد، موش هایی که زغال اخته خشک شده مصرف می کردند، اضطراب و افسردگی کم تری داشتند. بر همین اساس ادعا شده است که مصرف میوه خشک احتمالاً بتواند از افسردگی و اضطراب پیشگیری کند.
فواید انواع میوه های خشک
1. سیب: اگرچه سیب تازه حاوی مقدار زیادی قند طبیعی و ضروری است، خشک شده آن حاوی قند بیش تری است که کاملا غیرضروری هستند. از مصرف میوه های خشک شده آماده پرهیز کنید و تا جایی که می توانید آن ها را در منزل تهیه کنید.
2. زردآلو: معمولا برای حفظ رنگ نارنجی و نرم بودن زردآلو خشک شده از دی اکسید گوگرد استفاده می نمایند. اگر زردآلو به صورت طبیعی خشک گردد، به رنگ قهوه ای در می آید و به هیچ وجه نمی تواند رنگ نارنجی و تازگی خود را حفظ کند.
3. آلبالو: طعم ترشی بعضی از آلبالو خشک هایی که در بازار وجود دارند، کاملا غیرطبیعی هستند و علت اصلی آن اضافه کردن انواع مواد شیمیایی به آن هاست؛ بنابراین پیش از خرید این ماده حتما به بسته بندی آن دقت کنید و مواد تشکیل دهنده آن را با دقت بخوانید تا بدانید چه چیزی را میل می کنید.
4. نارگیل: نارگیل حاوی چربی های اشباع شده سالم است که می تواند به خوبی به مدیریت کلسترول بد بدن یاری کند؛ اما نارگیل خشک شده سرشار از کالری است که باید در مصرف آن بیش تر احتیاط کنید.
5. انجیر: انجیر خشک می تواند یک میان وعده کاملا سالم و شگفت انگیز باشد؛ اما توجه داشته باشید که میوه های خشک شده به نسبت تازه آنها کالری بسیار بالاتری دارند که باید در مصرف آن ها بیش تر دقت کنید.
6. هلو: هلو خشک شده حاوی قند بسیار بالایی است که باید در مصرف آن بسیار احتیاط کنید.
7. آناناس: آناناس حاوی مقدار بالایی از قند های طبیعی است که خشک شده آن نیز بیش تر از این مقدار حاوی قند است.
8. کشمش: معمولا در فراوری کشمش از مقدار بسیار زیادی دی اکسید گوگرد استفاده می نمایند که می تواند خطر بزرگی برای مبتلایان به حساسیت و آلرژی محسوب گردد.
نکات مهم قبل از خشک کردن میوه
خشک کردن میوه در خانه کار خیلی ساده ای است و شما می توانید در هر فصلی از سال میوه های مخصوص آن فصل را خریداری و با استفاده از روش های خانگی که در ادامه شرح داده ایم، میوه خشک درست کنید و در طول سال از آن بهره ببرید. پیش از این کار باید با یک سری نکات مهم قبل از خشک کردن میوه آشنا شوید.
این نکات عبارت اند از:
1. میوه های رسیده را خشک کنید: میوه هایی که می خواهید خشک کنید باید سفت، رسیده و سالم باشند. میوه های آسیب دیده، لک شده، کال یا خیلی رسیده در صورت خشک کردن طعم مطلوبی نخواهند داشت.
2. میوه را بشویید و برش بزنید: پس از تهیه میوه مناسب آن ها را بشویید و بگذارید خشک گردد. بعد از خشک شدن میوه را به ورقه هایی به مقدار 3 تا 6 میلی متر برش بزنید. میوه های خیلی کوچک مثل انگور و توت را باید کامل خشک کرد.
3. از سیاه شدن میوه جلوگیری کنید: برای جلوگیری از سیاه شدن (اکسید شدن) میوه یکی از کار های زیر را انتخاب و انجام بدهید.
میوه را داخل آب نمک بگذارید. 6 قاشق غذاخوری نمک را در 3.5 لیتر آب حل کنید و میوه ها را داخل آن بیاندازید؛ سپس خشک کنید.
سیب و هلو را می توانید در آب یخ قرار بدهید؛ سپس خشک کنید.
2 قاشق غذاخوری اسید اسکوربیک را با 1 لیتر آب مخلوط کنید و میوه ها را داخل آن خیس کنید.
روش های مختلف خشک کردن میوه در خانه
1. خشک کردن میوه در فر
برای خشک کردن میوه در فر اول از همه به فر، کاغذ مومی یا لاینر های سیلیکونی و سینی فر یا توری های گرد مخصوص پیتزا احتیاج دارید. روش کار بسیار ساده است. فقط کافی است میوه ها را در دمای پایین گرم کنید تا آب آن ها به مقدار کافی تبخیر گردد. با این کار احتمال رشد باکتری ها به حداقل می رسد.
مراحل کار از این قرار است:
فر را از قبل در دمای 54 تا 71 درجه سانتی گراد گرم کنید. برای میوه های برش خورده نازک مانند سیب یا هلو از درجه حرارت پایین تر بهره ببرید؛ اما برای توت فرنگی ها و سایر توت های کامل از دمای بالاتر بهره ببرید. روی سینی فر را با کاغذ مومی بپوشانید. تکه های میوه را در یک لایه طوری بچینید که روی هم قرار نگیرند و کمی فاصله بین شان وجود داشته باشد. برای جلوگیری از جمع شدن (لوله شدن) میوه ها در حین خشک شدن یک توری گرد مخصوص پیتزا یا یک لاینر سیلیکونی روی آن ها قرار بدهید. میوه ها را درون فر بگذارید و هر دو ساعت یکبار سینی فر را بچرخانید.
میوه خشک باید بافتی مانند چرم پیدا کند؛ اما همچنان تا حدی منعطف باشد. مدت زمان لازم برای خشک شدن بسیاری از میوه ها حدود 6 تا 8 ساعت است؛ اما بعضی از میوه ها مثل گیلاس، توت فرنگی و زردآلو به زمانی بیش از 10 ساعت برای خشک شدن احتیاج دارند.
2. خشک کردن میوه در زیر آفتاب
برای خشک کردن میوه زیر آفتاب درجه حرارت باید حداقل 30 درجه سانتی گراد باشد (هرچه بالاتر باشد، بهتر است). بعلاوه توجه داشته باشید که خشک کردن میوه در فضای باز چند روز طول می کشد؛ بنابراین ضروری است که هوا برای چند روز متوالی صاف و خوب باشد. رطوبت هوا نیز در حین خشک کردن میوه باید زیر 60 درصد باشد.
مراحل خشک کردن میوه زیر آفتاب از این قرار است:
در ابتدا میوه ها را با فاصله روی سینی های استیل ضد زنگ، پلاستیکی و یا فایبرگلاس بچینید. سینی میوه را روی دو عدد آجر قرار بدهید تا از زمین فاصله بگیرد. روی آن را به طور شل (آزاد) با یک توری نازک بپوشانید و بگذارید زیر نور مستقیم خورشید بماند. قرار دادن سینی روی آجر باعث می گردد که هوا بهتر جریان پیدا کند و فرایند خشک کردن میوه سریع تر انجام گردد. سینی را شب در زیر یک سایه بان یا در یک جای سرپوشیده قرار بدهید؛ چون هوای خنک شب می تواند میوه را دوباره مرطوب کند. خشک کردن میوه با استفاده از این روش چندین روز طول می کشد. هر روز چند بار به میوه ها سر بزنید و بر روند خشک شدن آن ها نظارت کنید. وقتی میوه ها چروکیده و جویدنی (ترد) شدند، آن ها را جمع آوری کنید.
3. خشک کردن میوه با استفاده از دستگاه
خشک کردن میوه با این دستگاه ها کار به مراتب ساده تری است؛ چراکه همه این دستگاه ها دارای راهنما و دستورالعمل هایی برای این کار هستند که شما فقط باید آن را دنبال کنید. در واقع دستگاه های میوه خشک کن هرکدام دستور یا روش خاص خود را دارند؛ اما شما باید طبق دستورالعمل آن دمای مورد نظر برای میوه را انتخاب کنید و سینی های آن را از برش های میوه پر کنید و در دستگاه قرار بدهید تا زمانی که به تردی دلخواه شما برسند.
4. خشک کردن میوه با بخاری یا شوفاژ
یکی از ساده ترین روش ها برای خشک کردن میوه در فصل پاییز و زمستان استفاده از شوفاژ و بخاری برای این کار هست. شما می توانید میوه های مخصوص فصل پاییز و زمستان را با این روش به سادگی خشک کنید. برای این کار در ابتدا می توانید روی بخاری یا شوفاژ خود را با استفاده از یک فویل نسوز بپوشانید. یک پارچه یا سینی فلزی روی شوفاژ یا بخاری قرار بدهید و بعد میوه های برش خورده را کنار هم روی پارچه یا سینی بچینید. دقت داشته باشید که میوه ها روی هم قرار نگیرند.
اجازه بدهید میوه ها به مدت یک تا دو ساعت روی بخاری یا شوفاژ بمانند. بعد از گذشت این مدت زمان کمی از آب میوه تبخیر می گردد و مقدار میوه ها نیز کوچک تر خواهند شد. بعد از گذشت تقریبا دو ساعت باید میوه ها را پشت و رو کنید تا سمت دیگر میوه هم به خوبی خشک گردد. این کار را به طور مرتب هر 2 ساعت یکبار تکرار کنید تا میوه به طور کامل خشک گردد. تقریبا 6 تا 8 ساعت زمان احتیاج هست تا میوه ها به خوبی خشک شوند و حالت چرمی و جویدنی پیدا نمایند. هر زمان که احساس کردید میوه به خوبی خشک شده است، باید میوه ها را از روی بخاری و شوفاژ جمع کنید.
شرایط نگهداری میوه خشک
میوه خشک سرعت و قابلیت بالایی در جذب رطوبت محیط دارد و می تواند هدف هجوم حشرات قرار بگیرد یا کپک بزند؛ بنابراین باید در جای خشک و خنک با رطوبت نسبی پایین و به دور از گرما نگهداری گردد. تا زمانی که میوه دارای گرما و حرارت باشد، نباید بسته بندی گردد. ظروف شیشه ای و پلاستیکی بهداشتی و کیسه گزینه مناسبی برای نگهداری میوه خشک هستند. باتوجه به نوع خشکبار این محصولات تا حدود ده ماه قابلیت نگهداری دارند.
منبع: فرارو